"Miếng bánh" nhiều kẻ tranh

Qua số liệu thống kê của một số tổ chức, thị trường đặt món trực tuyến ở Việt Nam hiện đang rất tiềm năng. Theo thống kê từ Hiệp hội các nhà bán sỉ Việt Nam, năm 2017 mới chỉ có 30% số người dân đô thị sử dụng các dịch vụ đặt món trực tuyến tại Hà Nội và TP.HCM nhưng trong 6 tháng đầu năm 2018 đã lên tới hơn 70%. Như vậy chỉ trong một năm, lượng người dùng dịch vụ này đã tăng tới 40%, một tốc độ quá nhanh, mặc dầu mới chỉ giới hạn ở khu vực đô thị, nơi giao hội lượng dân văn phòng lớn.

Thêm vào đó, theo vắng của Euromonitor cho biết, thị trường đặt món trực tuyến ở Việt Nam giá trị khoảng 33 triệu USD vào năm nay và dự báo sẽ đạt hơn 38 triệu USD vào năm 2020.

Như vậy, từ thói quen người dùng thay đổi, mọi người cần giao hàng nhanh cho thực phẩm, để giữ cho chúng nóng sốt, cộng với dự báo thị trường tiềm năng, sự cạnh tranh trong dịch vụ đặt món trực tuyến kiên cố sẽ không hề đơn giản.

Tại Việt Nam, sau cuộc "bán mình" cho đối thủ vào cuối năm 2015 của Foodpanda, thị trường đặt món trực tuyến ở Việt Nam còn hai tên tuổi được nhiều người biết đến là Delivery Now (tức Foody) và Vietnammm. Một số cái tên khác được cho rằng chiếm thị phần còn khá nhỏ như Eat.vn và Chonmon.vn. Chính khảo sát của Havas Riverorchid cũng công nhận, Delivery Now là cái tên đầu tiên được người dùng nhắm đến khi hỏi về dịch vụ đặt món ăn tại TP HCM.

Bên cạnh đó, còn hai cái tên ngoại là Grab và Go-Jek cũng đang nhăm nhe vào thị trường này. Cụ thể, hiện Grab đã bắt đầu thí nghiệm áp dụng GrabFood tại 5 quận tại TP.HCM. Theo đơn vị này, hiện Grab đang có 500 đối tác là các nhà hàng, quán ăn ở 5 khu vực này, hình thức tính sổ bằng tiền mặt khi nhận hàng. Số liệu mới nhất cho biết, GrabFood đã mở rộng từ 2 quốc gia lên 6 quốc gia chỉ trong quý II/2018, với tổng doanh thu tăng gấp 9 lần trong 12 tháng qua. Còn Go-Jek, áp dụng đến từ Indonesia sắp xâm nhập vào thị trường Việt Nam, rất có thể sẽ mang theo áp dụng Go-Food, một ứng dụng trong hệ sinh thái của họ.

Khắc nghiệt của thị trường

Với tốc độ thương mại điện tử tăng trưởng mạnh như hiện nay, đặt món trực tuyến rõ ràng là thị trường có tiềm năng rất lớn. Nhưng đây hoàn toàn không phải bài toán dễ vì kinh doanh giao nhận thực phẩm tươi sống, trong đó có đồ ăn có biên độ lợi nhuận thấp do yêu cầu cao về các khâu bảo quản, giao hàng tận tay người dùng. Chưa kể đến uổng không hề nhỏ đầu tư cho nguồn nhân công giao hàng.

Theo giám đốc một công ty vừa khởi nghiệp trong lĩnh vực giao nhận, việc giao nhận món ăn cần phải đầu tư một số lượng lớn viên chức mới có thể “phủ sóng” tất các điểm giao nhận trên toàn thị thành (Hà Nội, TPHCM), song song, phải tổ chức nhóm giao nhận chuyên cho món ăn chứ chẳng thể dùng hàng ngũ giao nhận các mặt hàng như xống áo, túi xách hay phụ kiện điện thoại.

Foodpanda.vn cũng đã xây dựng riêng một đội ngũ giao nhận, khoảng 100 người cho khu vực Hà Nội và TP.HCM. Nhưng do doanh thu cốt đến từ huê hồng các đơn hàng nên Foodpanda.vn phải bằng lòng “về chung một nhà” với Vietnammm.com.

Trong một dịp giải đáp báo giới về việc cung cấp dịch vụ giao nhận món ăn, ông Đặng Hoàng Minh, người sáng lập Foody.vn thừa nhận thị trường đặt món trực tuyến tại Việt Nam vẫn đang vướng mắc ở khâu giao nhận. “Foody.vn vẫn đang thể nghiệm với một số nhà hàng, quán thấm thía dò xét khả năng phát triển thị trường.

Đến khi số lượng đơn đặt hàng trên DeliveryNow.vn trở nên lớn hơn, chúng tôi sẽ liên kết với các công ty giao nhận”, ông cho biết.

Có thể thấy lợi thế của Grab giờ là sở hữu một lực lượng đông đảo đội ngũ viên chức giao hàng sẵn có, tiềm lực kinh tế lớn cùng kinh nghiệm khi đã triển khai dịch vụ này tại Jakarta (Indonesia) vào năm 2016, thể nghiệm tại Bangkok (Thái Lan) vào năm 2017.

GrabFood cũng có những điểm yếu nhất quyết. Hiện khá nhiều món ăn trong danh mục của dịch vụ không hiệp tác trực tiếp với đơn vị chế biến. Tài xế chỉ đơn giản là người đến quán ăn để mua hộ theo yêu cầu người dùng. Do đó, không phải lái xe nào cũng nô nức với việc mua hộ đồ ăn vì họ phải chi tiền trước và hoàn toàn có rủi ro về việc người dùng không nhận món.

Euromonitor cho rằng, tốc độ tăng trưởng nhàng nhàng của thị trường đặt món trực tuyến là 11% mỗi năm. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng ở quy mô toàn cầu tương đối cao hơn. Research and Markets dự báo thị trường giao thức ăn và thực phẩm mang đi toàn cầu tăng trưởng 15,25% giai đoạn 2016-2021. Technavio dự báo thị trường giao thực phẩm trực tuyến theo yêu cầu sẽ tăng đến 32% trong tuổi 2017-2021.

Dù mức độ tăng trưởng ở Việt Nam không quá cao nhưng với nhiều diễn biến "sốt dẻo", thị trường đặt món trực tuyến được dự báo sẽ là địa hạt của cuộc chiến mới.