Muốn kêu gọi nhà đầu tư, đặc biệt là những doanh nghiệp (DN) lớn có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), thì ĐBSCL phải có nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu những đơn vị này. Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế Phòng thương nghiệp và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), khuyến cáo như vậy tại hội thảo "Phân tích chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2017 vùng ĐBSCL" do VCCI Chi nhánh Cần Thơ tổ chức ngày 4-5.

Nhiều cái nhất

phân tách các chỉ số PCI năm 2017, ông Đậu Anh Tuấn cho biết chỉ số này của khu vực ĐBSCL đang tăng mạnh, tạo nên thương hiệu cho vùng và khẳng định vùng kinh tế năng động. Trong năm 2017, ĐBSCL dẫn đầu cả nước về một số chỉ số đánh giá: là nơi thành lập DN dễ dàng nhất nước (8,20/10 điểm) nhưng thời gian làm thủ tục đăng ký/đổi thay đăng ký DN ngắn nhất, cải cách hành chính tốt nhất (7,46 điểm). ĐBSCL cũng là nơi có chất lượng giải quyết thủ tục hành chính cao nhất và ít xảy ra crếp trong thanh soát, DN ít chịu gánh nặng chung chi. Bên cạnh đó, các địa phương ĐBSCL còn đứng đầu các chỉ số: nơi DN có nhiều thuận lợi trong tiếp cận đất đai và sử dụng đất ổn định (6,74 điểm), có môi trường hoạt động an toàn về pháp lý cao nhất (6,29 điểm), các DN được hoạt động trong môi trường kinh dinh đồng đẳng nhất (5,73 điểm).

Nhiều năm nay, ĐBSCL đã xây dựng hình ảnh chính quyền thân thiện. UBND các tỉnh rất năng động và sáng tạo trong giải quyết các vấn đề mới nảy. Mô hình "Cà phê lái buôn" tại Đồng Tháp; hay xúc tiếp với DN vào sáng thứ hai hằng tuần của lãnh đạo tỉnh, sở, ngành ở TP Cần Thơ là những điển hình. Bà Phạm Thị Ngọc Đào, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Tháp, cho biết "Cà phê thương lái" không chỉ giải quyết vướng mắc kịp thời cho DN mà còn là nơi hình thành ý tưởng cho DN hợp tác với nhau. Qua những buổi cà phê cùng thương nhân, lãnh đạo tỉnh trực tiếp đàm đạo, hiểu được những khó khăn của DN, từ đó xây dựng chính sách thích hợp.

Đào tạo cần lao và tay nghề trong vùng có đổi thay nhưng còn rất chậm. Trong ảnh: Công nhân làm việc tại một công ty may ở tỉnh Long An Ảnh: NGỌC TRINH

chủ toạ VCCI Vũ Tiến Lộc đánh giá những mô hình mà các địa phương ĐBSCL đang làm thể hiện sự tương tác giữa chính quyền và DN. Không chỉ DN hưởng lợi khi được tháo gỡ vướng mắc mà lãnh đạo tỉnh cũng học hỏi từ doanh nhân về vấn đề phát triển kinh tế địa phương.

Khắc phục hạn chế về nhân lực

Tuy dẫn đầu nhiều chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh song ĐBSCL còn nhiều tồn tại cần khắc phục. Theo ông Nguyễn Phương Lam, Phó Giám đốc VCCI Chi nhánh Cần Thơ, điểm số tiếp cận đất đai của vùng đang trên đà giảm sâu so với cả nước trong so sánh 5 năm. DN đang phải mất nhiều thời kì hơn so với nhàng nhàng cả nước để tìm hiểu quy định luật pháp. Qua 5 năm, chỉ số về lực lượng cần lao được đào tạo chưa thay đổi, cơ sở đào tạo lao động và tay nghề có thay đổi nhưng còn rất chậm… "Hầu hết các địa phương ĐBSCL có điểm số PCI tích cực đều có số lượng DN mới thành lập tăng nhanh hoặc vốn đăng ký đầu tư trực tiếp nước ngoài cao. Tuy nhiên, vấn đề thiếu nguồn nhân công chất lượng cao như quản lý, giám sát, giám đốc điều hành… vẫn đang là hạn chế lớn của cả vùng. Muốn thu hút nhiều nhà đầu tư lớn thì cần phải đầu tư phát triển nguồn nhân lực này" - ông Đậu Anh Tuấn đề nghị.

Một hạn chế khác được lãnh đạo một số địa phương phản chiếu là tình trạng "trên nóng dưới lạnh": lãnh đạo tỉnh giải quyết nhanh gọn nhưng cấp sở - ngành, quận - huyện chưa sốt sắng. Để giải quyết tình trạng này, ông Vũ Tiến Lộc đề nghị các tỉnh, thành xây dựng bộ chỉ số năng lực cạnh tranh cấp sở, ban, ngành, huyện (DCI) để DN và người dân chấm điểm. "Năm 2017, Quảng Ninh vươn lên dẫn đầu chỉ số PCI một cách ngoạn mục. Một trong những nguyên nhân làm nên thành công này là do tỉnh đã xây dựng bộ chỉ số DCI nên tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của các cấp chính quyền; từ đó cải thiện môi trường đầu tư, năng lực cạnh tranh của tỉnh. quan yếu hơn, sự thay đổi này tạo tiền đề cho Quảng Ninh cuốn vốn đầu tư, nhất là nguồn vốn FDI.